۴۰۴ هم صفحه‌ای از سایت شماست!

در آپارات روزانه چندین هزار ویدیو توسط کاربران منتشر می‌شود و حجم زیادی ویدیوی ثبت شده(index) از آپارات در گوگل داریم. برخی از ویدیوها توسط خود کاربران یا به دلیل گزارش تخلف دیگر کاربران بعد از ثبت در گوگل، پاک می‌شود. معمولا این تعداد از ویدیوی پاک‌شده، به جایی می‌رسد که ما حجم بسیار زیادی آدرس داریم که تبدیل به خطای 404(صفحه مورد نظر پیدا نشد) می‌شوند و با توجه به حجم بازدید آپارات، میلیون‌ها بازدید در ماه، به صفحه 404 برخورد خواهند کرد. 

اگر بپرسید در صفحه خطای 404 به دنبال چه هدفی هستید؟ پاسخ این است که ما از پاک شدن ویدیوها و 404 شدن آدرس‌ها نمی‌توانیم جلوگیری کنیم، ولی می‌توانیم کسی که به صفحه خطای ما برخورد کرده‌است را همچنان در سایت نگه داریم.

در این مطلب توضیح خواهم داد که چطور بدون دست بردن در طراحی صفحه 404 و صرفا با تغییر نوع محتوا در حالت‌های مختلف، از پرش(bounce) یک میلیون بازدید در ماه جلوگیری کردیم؟

در سایت‌های محتوا محور برای جلوگیری از ریزش کاربران در صفحات 404، متداول است که تعدادی محتواهای پیشنهادی را بجای محتوایی که دیگر وجود ندارد نمایش می‌دهند. که این روش در آپارات هم انجام می‌شد؛ یعنی در صفحه 404،  ویدیوهای پربازدیدِ آپارات را به کاربران پیشنهاد می‌کردیم و به عنوان یک پلتفرم (UGC(user generated content در حال نمایش بهترین‌های‌ محتوای خودمان بودیم. به نظر هم می‌رسید که همه چیز مرتب است و یک صفحه 404 استاندارد با آمار قابل قبول داریم.

اما چه چیزی کم بود یا چطور می‌توانستیم صفحه 404 بهتری داشته ‌باشیم؟

هدف ما در آپارات این است که از زنجیره میلیون‌ها ویدیو، نزدیک‌ترین پیشنهادها را به تقاضای کاربر نشان دهیم. اما دقیقا در صفحه 404 آپارات خلاف این موضوع عمل می‌کردیم! ما نزدیک‌ترین ویدیوها را نسبت به خواست و موقعیت کاربر نشان نمی‌دادیم! ما صرفا پربازدیدترین ویدیوهای آپارات را نشان می‌دادیم! 

نمایش ویدیوهای پربازدید با این که ویدیوهای خوبی بودند اما دو اشکال عمده داشتند:

نخست این که ویدیوهای پربازدید از هر موضوعی بودند، همچنین ویدیوهای پربازدید براساس موضوعاتِ روز، تغییر می‌کردند. برای مثال، در ایام جام‌‌جهانی احتمالا ویدیوهای پربازدید آپارات، ویدیوهای فوتبالی هستند و این امکان وجود دارد که کاربری که به صفحه 404 آمده‌است، اصلا به فوتبال علاقه نداشته‌ باشد.

برای گرفتن بهترین نتیجه دو تا تغییر دادیم:

تغییر اول، استفاده مجدد از محتوای مرده!

کاربری که به صفحه 404 رسیده‌است، احتمالا دنبال چیزی بوده که دیگر وجود ندارد! به همین دلیل به این نتیجه‌ رسیدیم که به کاربر ویدیوهای جایگزینی را نشان دهیم که به خاطر آن به این صفحه هدایت شده‌است. 

برای مثال، آدرس یک ویدیو درباره جشنواره فجر به 404 تبدیل‌ شده‌است. کافیست ویدیوهایی که در صفحه 404 به کاربر پیشنهاد می‌شود به جای پربازدید‌های آپارات، در مورد جشنواره فجر و موضوعات نزدیک به آن، مثلا سینما باشد. بنابراین برای صفحات 404 شده، ویدیوهایی که محتوای مرتبط داشتند را پیشنهاد دادیم.

 برای پیشنهاد دادن این محتوای مشابه و نزدیک در ابتدا باید بدانید که سیستم پیشنهاد آپارات(recommendation) به چه صورت است؟  که به طور خلاصه ترکیبی از پنج مورد زیر است:

1. سابقه تماشای کاربران
2. کانال هایی که دنبال می‌‌کنند.
3. موارد پر بازدیدی که در دسته‌بندی خود داغ هستند که با پربازدید‌های کل آپارات متفاوت است.
4.  ویدیوهای جذاب تولیدکنندگان آپارات 
5. ویدیوهایی که ارتباط محتوایی نزدیک و مشابهی با خود ویدیو دارند. 

نتیجه تغییر اول:

در راستای تغییر اول نتیجه خوبی گرفتیم، نزدیک به 1 میلیون بازدید در ماه، کمتر در صفحات ۴۰۴ Bounce شدند! بگذارید بهتر بگویم، حدود 75 درصد ورودی این صفحه آپارات از گوگل است تا قبل این تغییر دست کم میلیون‌ها ورودی گوگل با ورود به این صفحه و نگرفتن نتیجه مطلوب این صفحه را ترک می کردند اگر کمی با معیارهای گوگل آشنا باشید می دانید که این اتفاق خوبی نبود. 

نکته: احتمالا برای شما این سوال پیش بیاید چطور صفحاتی که تبدیل به 404 شدند ورودی از گوگل دارند؟ طبق آمار ما اگر صفحه‌ای در گوگل ایندکس شده‌ و بعد تبدیل به 404 بشود حدود 4 تا 6 روز بعد از این اتفاق هم همچنان ورودی دارد. 

تغییر دوم، چه کار دیگه ای می‌شد انجام داد؟

ما از تغییر نمایش محتوای پربازدید به محتوای نسبتا مشابه نتیجه خوبی گرفتیم، پس به این فکر افتادیم که در راستای پیشنهاد‌های متدوالِ ویدیو در آپارات، محتوای پیشنهادیِ(recommendation) سفارشی سازی شده‌‌ای به کاربر نشان دهیم. با توجه به نتایجی که در تغییر اول بدست آوردیم، همانطور که گفتیم با بررسی ورودی‌های این صفحه دیدیم که 75 درصد ترافیک ورودی از موتورهای جستجو هستند. به این معنی که شخص جستجو‌کننده به طور حتم دنبال همان موضوع خاصی است که الان دیگر نیست.

پس به این نتیجه رسیدیم می‌توانیم پیشنهادات را کاملا تغییر دهیم و عواملی مانند “داغ بودن” یا “برگزیده بودن” در همان دسته‌بندی یا “دنبال شده توسط کاربر” را حذف و فقط ویدیوهای مرتبط را نمایش دهیم. انتظار می‌رفت که مجددا تغییر محسوسی را ببینیم.

نتیجه تغییر دوم:

نتیجه خلاف چیزی بود که فکر می‌کردیم. نه تنها مثبت نشد بلکه مقدار کمی هم افت کرد! اما چرا؟ مگر کاربرها با جستجو و انتخاب نتایج و یا کلیک به روی لینک به آن صفحه نرسیده بودند و ما هم چیزی که به دنبالش بودند را کاملا به آن‌ها نشان ندادیم؟ جواب مثبت است اما این تغییر فقط برای کسانی که از گوگل آمدند مفید بود نه همه کاربران:

طبق تصویر بالا، ما در سگمنت کاربران ورودی از گوگل، روی نرخ پرش(Bounce rate)، درصد خوبی بهبود، در صفحه داشتیم. اما برای کسانی که به طور مستقیم(direct) آمده بودند این‌طور نبود.

جمع‌بندی:

• ما از این تغییر متوجه شدیم، کسی که از موتور جستجو وارد شده‌، قطعا دنبال نزدیک‌ترین محتوا به محتوایی است که دیگر وجود ندارد، اما کسی که از دایرکت وارد شده‌(برای مثال با کلیک روی یه لینک اشتراک گذاشته شده در پیام رسان‌ها)، فقط به دنبال آن محتوا نیست و دلایل دیگر نیز می‌تواند باعث نگه داشتن آن کاربر در صفحه و کلیک روی پیشنهادات ما شود.
• در نهایت چیزی که امروز وجود دارد ابتدا با استفاده از محتوای مرده، مرتبط کردن محتوای پیشنهادی و سپس با در نظر گرفتن ورودی به کاربر ویدیو پیشنهاد می‌شود، اگر شما از طریق موتورهای جستجو به 404 آپارات برسید، جنس محتواها ببشتر از جنس محتوایی هست که دیگر وجود ندارد. اگر هم بصورت مستقیم(Direct) به این صفحه بربخورید جنس محتواها ترکیبی از موارد داغ در آن موضوع، ویدیوهای برگزیده در آن دسته بندی، کانال هایی که دنبال می‌کنید و محتواهای نزدیک به آن ویدیو است.

• در موارد شخصی سازی محتوا و سیستم پیشنهاد(recommendation) همیشه به دنبال آن هستیم که کاربر کیست؟ و چه گذشته‌ای دارد؟ اما به این نکته کمتر توجه میشود که گاهی کاربرها بر اساس جایی که از آن آمده‌اند نیز متفاوت عمل می‌کنند.
• زمانی که تغییری ایجاد می‌کنید این امکان وجود دارد که به طور کلی نتایج منفی بگیرید، اما ممکن است این تغییر بر گروهی از افراد تاثیر بسیار مثبتی بگذارد پس نتیجه هر تغییری را باید در گروهی‌های مختلف سنجید.

پی‌نوشت: ما تو وبلاگ تیم محصول آپارات سعی کردیم مطالبی را که دوست داریم با شما به اشتراک بگذاریم که گزارشی از مسیر تجارب ما هستند که ممکن است عاری از اشتباه نباشد. مهم تر از نوشتن ما و مهم تر از اینکه راهکارهای ما برای مشکلات بهترین راه ممکن هستند یا نه، قصد داریم پیشنهادات و انتقادات شما رو دریافت کنیم تا در کنار هم یاد بگیریم و تبادل اطلاعات کنیم.

منتظر پیشنهادات و انتقادات شما در دیدگاه‌های‌ aparat.design یا توییتر @aparat_design هستیم.